Zabytki Lizbony

Zamek Św. Jerzego - Castelo de Sao Jorge

Prapoczątki zamku sięgają VI wieku n.e., kiedy to Wizygoci na jednym z okazalszych wzgórz górujących nad Tagiem założyli obronną twierdzę. W czasie panowania Maurów zamek znacznie się rozrósł. W 1147 roku został zdobyty przez wojska Afonso I Henriquesa. Rezydencją pierwszych królów Portugalii był dawny pałac Maurów zwany Alcocova, z którego do naszych czasów zachowały się jedynie szczątki. Kolejni królowie portugalscy mieli już swoją siedzibę na zamku, który od XIV wieku został poświęcony Św. Jerzemu. Z czasem siedziba została zmieniona i zamek św. Jerzego utracił na znaczeniu.

W największym trzęsieniu ziemi jakie nawiedziło Lizbonę, forteca uległa zniszczeniu i dopiero lata trzydzieste XX wieku przyniosły jej odbudowę. Tym samym stała się atrakcją turystyczną i jednym z bardziej rozpoznawalnych symboli miasta. Ze wzgórza, na którym stoi, roztaczają się niezwykłe widoki na rzekę Tag, starą dzielnicę Alfamę, most 25 Kwietnia i na centrum Lizbony wraz z placem Rossio.

Katedra Se

Po zdobyciu Lizbony przez wojska drugiej krucjaty dowodzone przez Afonso I Henriquesa, nowy władca nakazał przebudowę miasta - tak by podkreślić jego chrześcijański charakter. W 1150 roku, w miejscu dawnego meczetu rozpoczęto budowę katedry. Ponieważ czasy nadal były niebezpieczne, a zagrożenie ze strony Maurów realne, budowlę wzniesiono zarówno w celach kultu jak i obronnych. Kiedy groźba inwazji arabskiej zmniejszyła się, król Afonso IV nakazał jej przebudowę. Katedra jest dziś mieszaniną oryginalnego stylu romańskiego, posiadająca wpływy i gotyckie i barokowe i klasycystyczne. Dwa ostatnie pojawiły się po zniszczeniach jakie przyniosło z sobą trzęsienie ziemi z 1755 roku.

Pierwszy władca Portugalii Dom Afonso I Henriques sprowadził z sobą relikwie św. Wincentego i umieścił je w nowo wybudowanej katedrze. W 1195 roku ochrzczono tu św. Antoniego, który wraz ze św. Wincentym stali się patronami Lizbony.

Kościół Św. Antoniego

Igreja de Santo Antonio - położony nieopodal Katedry Se kościół poświęcony patronowi Lizbony, uległ zniszczeniu podczas trzęsienia ziemi w 1755 roku. Odbudowano go dokładnie w tym samym miejscu 60 lat póżniej lecz już w stylu barokowym.

Jak głosi legenda, było to miejsce, w którym przyszedł na świat św. Antoni zwany Padewskim. Przyszły święty pochodził z zamożnej rodziny i na chrzcie dano mu na imię Ferdynand. Imię Antoni przyjął po wstąpieniu do zakonu franciszkanów. Pod koniec swego krótkiego życia osiadł w Padwie i tam zmarł. Na miejscu jego grobu wybudowano wspaniałą bazylikę, poświęconą jego imieniu.

13 czerwca w Lizbonie i innych miastach obchodzi się uroczyście dzień św. Antoniego.

Panteao Nacional - Narodowy Panteon

Olbrzymi barokowy kościół, którego kopułę możemy dostrzec z wielu miejsc Alfamy uważany jest za kolejny z symboli Lizbony.  W 1916 roku kościół stał się Narodowym Panteonem. Budowany przez blisko 3 wieki, mieści w sobie cenotafy portugalskich bohaterów: Vasco da Gamy, Henryka Żeglarza i Alfonsa de Albuquerqe - żeglarza i odkrywcy, który został mianowany wicekrólem Indii.

W Panteonie została pochowana w 1999 r. Amelia Rodrigues, śpiewaczka, która uczyniła muzykę Fado sławną także poza granicami Portugalii.

Wnętrze kościoła pokrywają marmurowe płyty, a z dachu budynku rozpościera się wspaniały widok na miasto i rzekę.

Wieża Belem - Torre de Belém

Wieża zawdzięcza swą nazwę dzielnicy portowej Belem (Betlejem), w której ją zbudowano. Była jednym z elementów obronnych, powstałych by chronić miasto przed inwazją od strony oceanu. Jest najbardziej wysuniętą na zachód budowlą obronną Europy. Do czasu zakończenia budowy Torre Belem, ujście Tagu było chronione jedynie przez statki. Wieżę zbudowano na środku rzeki lecz wskutek osadzania się mułu i zmianę biegu wody dziś możemy dotrzeć do Torre Belem bezpośrednio z lądu. Wieżę wzniesiono w latach 1515-1521 w stylu manuelińskim, tak jak i leżący nieopodal klasztor zakonu Św. Hieronima. W okresie panowania Hiszpanów w Portugalii, przez sześćdziesiąt kolejnych lat, pełniła rolę więzienia, w którym m.in. trzymany był generał Józef Bem.

Przetrwała trzęsienie ziemi, a o jej renowację zadbał w 1840 roku król Ferdynand II, który był także inicjatorem budowy Pałacu Pena w Sintrze. Została ona wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1983 roku.

Dziś za opłatą około 5 Euro można zwiedzać jej wnętrze i z bliska przyjrzeć się wszystkim detalom architektonicznym, które nadają jej tak charakterystyczny i zarazem wdzięczny wygląd. Z górnych kondygnacji rozciąga się niezapomniany widok na Tag.

Pomnik Odkryć Geograficznych

W 500 rocznicę śmierci Henryka Żeglarza, odsłonięto w dzielnicy Belem blisko 50 m. wysokości Pomnik Odkryć Geograficznych. W podziemiach pomnika znajduje się galeria, a z jej szczytu podziwiać można zarówno wieżę Belem, jak i klasztor Hieronimitów, czy most 25 Kwietnia, zwany wcześniej Mostem Salazara.

Pomnik w kształcie dziobu łodzi otoczony jest najznakomitszymi postaciami, które przyczyniły się zarówno do powiększenia ówczesnej wiedzy europejczyków o świecie, jak i tym, którzy bezpośrednio przyczynili się do wzrostu zamożności Portugalii. Zatem znajdują się tam m.in. Henryk Żeglarz,  Vasco da Gama, Ferdynand Magellan, bezimienni żołnierze, marynarze i kapłani.

Klasztor Hieronimitów - Mosteiro dos Jerónimos

Klasztor braci Św. Hieronima jest jedną z najokazalszych budowli sakralnych w Portugalii. Budowa została zainicjowana przez króla Manuela I, który w ten sposób chciał uczcić bezpieczny powrót Vasco da Gamy z podróży, efektem której było odkrycie morskiej drogi do Indii. Pieniądze na budowę pochodziły z podatków i ceł, jakimi obłożony został handel przyprawami.

Wcześniej znajdowała się w tym miejscu pustelnia-kaplica, ufundowana w 1450 roku przez wielkiego wizjonera - Henryka Żeglarza. To jemu i jego następcom Portugalia zawdzięcza fakt, że to niewielkie państewko na skraju Europy stało się światową potęgą. W pustelni tej miał modlić się i spędzić swą ostatnią noc przed wyprawą do Indii również Vasco da Gama.

Twórcami kościoła i klasztoru byli Diogo de Boitaca i Joao de Castilho. Budowla utrzymana jest w stylu manuelińskim. To okres późnego gotyku charakterystyczny dla Portugalii, który łączy formy orientalne z motywami morskimi, takimi jak grzbiety fal morskich, liny okrętowe, koniki morskie itp.

Dzięki przemyślanej konstrukcji kompleks oparł się trzęsieniu ziemi z 1755 roku. Dziś wskutek zamulenia Tagu, leży znacznie dalej od rzeki, niż w czasach gdy był budowany.

Centrum Kulturalne Belém

Z racji swojego położenia nieopodal klasztoru św. Hieronima nowoczesna zabudowa Centrum Kulturalnego Belem wzbudzała liczne kontrowersje. Decyzja o jego budowie zapadła w 1988 roku, a wybudowano je w 1992 roku. Centrum zajmuje łącznie ok. 100.000 m² i jest dziełem architektów Vittorio Gregotti i Manuela Salgado. Wnętrza zostały zaplanowane przez Daciano Costa. Budynek powstał z okazji prezydencji Portugalii w Unii Europejskiej. Po tym czasie przekształcono go w Centrum Kulturalne. W swojej strukturze budynek posiada Centrum Konferencyjne, dwie duże sale, w których odbywają się przedstawienia teatralne, operowe, baletowe i koncerty muzyczne oraz cztery galerie dla wystaw obejmujących współczesne sztuki plastyczne, architekturę jak i fotografię.